Bài báo cáo đưa ra các ý sau:
I. Tổng quan về chất thải y tế
1. Khái niệm: Chất thải y tế (CTYT) là chất thải phát sinh trong các cơ sở y tế, từ các hoạt động khám chữa bệnh, chăm sóc, xét nghiệm, phòng bệnh, nghiên cứu, đào tạo.Chất thải bệnh viện có thể ở dạng rắn, lỏng và dạng khí
+Chất thải y tế nguy hại (CTYTNH) là chất thải y tế chứa yếu tố nguy hại cho sức khỏe con người và môi trường như dễ lây nhiễm, gây ngộ độc, phóng xạ, dễ nổ, dễ ăn mòn hoặc có đặc tính nguy hại khác nếu những chất thải này không được tiêu hủy hoàn toàn.
2. Phân loại:Căn cứ vào các đặc điểm lý học, hóa học, sinh học và tính chất nguy hại chất thải trong các cơ sở y tế (CSYT) được phân hành 5 nhóm:
- Chất thải lây nhiễm
- Chất thải phóng xạ
- Chất thải hoá học
- Chất thải dạng khí
- Chất thải sinh hoạt
II. Một số công nghệ xử lý rác thải y tế đang áp dụng tại Việt Nam
a. Xử lý nhiệt: đốt, plasma, hấp nhiệt, vi sóng
1. Tồng quan về công nghệ đốt
+ Công nghệ đốt là quá trình ô xy hóa ở nhiệt độ cao (900-1200oC) trong các lò đốt
+ Đốt tiêu hủy hoàn toàn mầm bệnh, làm giảm đáng kể thể tích và trọng lượng chất thải
+ Đốt làm phát sinh các chất khí, bụi, D/F vào môi trường không khí và tro xỉ
2. Tổng quan về công nghệ Plasma PGM
Công nghệ Plasma PGM là công nghệ hoạt động theo mô hình khép kín. Chất thải được đưa vào buồng phản ứng trục đứng, sau đó qua 03 giai đoạn xử lý:
+ Giai đoạn 1:
Ngọn lửa plasma phun vào chất thải (nhiệt độ plasma 7000 độ C có thể nung chảy chất vô cơ của rác thải ở đáy lò phản ứng).
Giải đoạn 2:
Giai đoạn khí hóa (chủ yếu sinh ra khí CO và H2, các dòng khí nóng sẽ bốc lên theo hướng ngược chiều với khối chất thải)
+ Giai đoạn 3:
Giai đoạn nhiệt phân: nơi chất hữu cơ bị phân hủy chuyển đổi và kết hợp cùng các khí hóa khác tạo thành khí tổng hợp (như khí nhiên liệu – fuel gas), gọi tắt là sysgas. Dòng khí này được dẫn ra khỏi lò phản ứng và trở thành nguyên liệu trong các công đoạn tạo thành năng lượng.
3. Tổng quan về công nghệ hấp nhiệt
b. Xử lý hóa chất
Xử lý hóa chất là sử dụng hóa chất để khử khuẩn, tiêu diệt mầm bệnh: các hợp chất clo, andehyd, vôi bột, khí ozone, muối amoni và các hợp chất phenolic
c. Xử lý chiếu xạ
Xử lý bằng chiếu xạ là sử dụng tia electron từ nguồn Coban-60 hoặc tia cực tím để tiêu diệt mầm gây bệnh trong chất thải
d. Xử lý cơ học
Xử lý cơ học bao gồm băm, nghiền, trộn và nén chất thải để giảm thể tích chất thải
e. Chôn lấp và chôn lấp đặc biệt
f. Các công nghệ khác: khí Ozon, đóng băng khô
Trơ hóa đặc biệt thích hợp cho dược phẩm và tro xỉ có hàm lượng kim loại cao: Chất thải được nghiền nhỏ, trộn với các phụ gia như xi măng, cát và polymer để đóng rắn, làm cho các thành phần ô nhiễm hoàn toàn bị cô lập. Khối rắn sẽ được kiểm tra cường độ chịu nén, khả năng rò rỉ và lưu giữ cẩn thận tại kho, bãi chôn lấp an toàn
Quang Minh
